De Hongkongnezen zijn er mooi mee. Een stad centraal in de wereld, tussen twee culturen, tussen twee systemen en met twee historische interpretaties. Een complexe situatie waarin je zonder toelichting en zonder context een kant kan kiezen welke er wellicht niet is.
Laten we beginnen met een korte historie en eerste laag van complexiteit. Hongkong was een kolonie van de Britten, afgedwongen met geweld, met oneerlijke en éénzijdige overeenkomsten tussen het Britse Imperium en de Qing Dynastie. De Britten waren drugsdealers, ze pompte opium de Chinese markt op voor persoonlijk gewin. De Britten en Nederlanders verschillen hierin niet zoveel dat we beiden een misplaatste trots hebben voor ons koloniaal verleden. Voor de Chinezen was dat juist NIET de Gouden eeuw, maar de eeuw van schaamte, ze werden onder de voet gelopen door de westerlingen en vernederd. In China is er veel ergernis over, zelfs 200 jaar na dato kan het tot een verwoede discussie komen als je hierover begint met Chinezen. Niet vergeten en zeker niet vergeven.
Na alle instabiliteit in China kwam het eindelijk tot een communistische staat met een autocratisch leiderschap. Hongkong werd een kapitalistisch stadstaat met OOK een autocratische leider, ze werden geleid door Britse Gouverneurs, alle gouverneurs waren westerlingen. In de 150 jaar van Britse overheersing heeft nooit een Chinees of Hongkongnees ook maar wat te zeggen gehad, opstanden werden met geweld onderdrukt. Het kapitalisme zorgde er wel voor dat de Hongkongnezen meer welvaart hadden in tijden waar het communisme flink de mist in ging. Daarnaast kreeg HK een Brits rechtssysteem en je zal zien op TV dat de rechters nog steeds met pruiken op zitten. Het onderwijs is ook voornamelijk westers georiënteerd en wellicht komt het daardoor dat er een echte Hongkongnese identiteit is ontstaan.
Wat als de rollen waren omgedraaid en Vlissingen een oude Chinese kolonie was, hoe zouden we daar over denken? De mensen spreken alleen plat Zeeuws en Chinees, een Amsterdammer op bezoek kan de mensen niet verstaan. De jeugd is al een jaar aan het demonstreren en wil liever bij China horen dan bij Nederland. Af en toe meert er een Chinees vliegdekschip aan in de haven. Dat is voor ons lastig in te beelden.
Laten we nu naar artikel drie-en-twintig kijken. Voor de overhandiging van de Britse Kolonie aan China is er een overeenkomst gesloten. Hongkong kreeg zijn eigen mini-constitutie met extra vrijheden en de belofte op één land en twéé systemen tot 2047. In die constitutie was onder dat artikel opgenomen:
“De Hong Kong speciaal administratieve regio zal zelf wetten implementeren om het verboden te maken China te verraden, van China af te scheiden, tegen China te rebelleren of terug te gaan naar het oude systeem. Chinese staatsgeheimen mogen niet gestolen worden, buitenlandse politieke organisaties zijn verboden en regionale politieke organisaties mogen geen banden hebben met buitenlandse politieke organisaties.”
Op zich is dit niet ongewoon, Nederland heeft ook wetten voor zijn nationale veiligheid. We hebben geen wetten voor afsplitsing, dus mochten de Friezen onafhankelijkheid, kan dat geregeld worden. In het verleden heeft Nederland met veel geweld Indonesië bij zich proberen te houden, daarbij zijn veel burgerdoden zijn gevallen, een pijnlijke historie die we zelf censureren.
Hongkong heeft in 2003, 5 jaar na overdracht al geprobeerd om wetten te implementeren. Maar er was veel weerstand van de bevolking en uiteindelijk weinig steun in de regering om de wet goed te keuren, de wetten kwamen op de plank te liggen….voor 17 jaar. Beijing was het wachten zat, na 23 jaar heeft Hongkong nog steeds geen wet doorgevoerd. Dit was afgesproken met de Britten in 1997. In 2019 ziet Hongkong veel onrust en er zijn vreedzame protesten, maar zeker ook rellen. De harde kern van deze jongeren wil inderdaad meer onafhankelijkheid van China. In de Twee Sessies (nationaal partij overleg) van 2020, hakt Beijing de knoop door. Zij maken de wet voor Hongkong.
Nu komen we dichter bij de kern van het conflict. Er staat duidelijk dat Hongkong ZELF die wetten had moeten maken. Als Beijing die wetten verplicht oplegt is dat het einde van de twee systemen en zal resulteren in een precedent dat Beijing wetten voor Hongkong gaat maken voordat het 2047 is. We kunnen het Beijing ook niet helemaal kwalijk nemen, omdat Hong Kong die wetten al lang had moeten implementeren. Dus internationale kritiek op Beijing, dat ze een wet forceren die er al lang had moeten zijn en welke ook was afgesproken met de Britten is een beetje misplaatst.
Als je dichter bij de kern wil komen van een probleem, vraag jezelf ongeveer 5 keer “waarom” (gejat van Japans kwaliteitsmanagement):
1. Waarom is die Nationale Veiligheidswet nog niet doorgevoerd?
Omdat er weerstand onder de bevolking is
2. Waarom is er weerstand onder de bevolking?
· Omdat de wet de vrijheid inperkt.
3. Waarom beperkt de wet de vrijheid van de mensen?
Omdat rebelleren tegen china een te breed begrip is
4. Waarom is rebelleren tegen china een te breed begrip?
In Nederland, kun je tegen Mark Rutte zijn, tegen de VVD, maar dat is niet rebels in onze Neerlandse ogen, verre van. Als je tegen de VVD bent, stem op iets anders of start je eigen partij, wat je wil. In China, als je tegen Xi Jingping, tegen de communistische partij bent, ben je wel degelijk aan het rebelleren. Omdat in China er maar 1 partij is, is het al “rebels” om tegen de communistisch partij in te gaan en mensen worden heftig gestraft. De communistische partij is de staat, is China. De nationalisten (ja die andere partij) zit op een “rebels” eiland genaamd Taiwan.
Dissidenten in Hongkong, pro-democratie bewegingen lopen een groot gevaar om gestraft te worden in het belang van nationale veiligheid. Een pijnlijk dilemma voor het westen die democratie steunen. China zal ons snel erop wijzen dat het een interne aangelegenheid is waar wij oud-kolonisten ons niet mee moeten bemoeien. Daarnaast zullen ze wijzen op de “harmonie” in China en de huidige situatie in Amerika, waar de “black-life-matter” protesten ook met traangas en geweld worden onderdrukt. Hoe komt het dat als jullie democratie een protest te lijf gaat met geweld het allemaal acceptabel is (president Trump heeft het leger erbij geroepen), maar als wij communisten de “harmonie” willen terugbrengen het dictatoriaal en onderdrukkend is?
Ik heb het te doen met de jongeren in Hongkong, maar vrees dat op dit moment emigratie hun enige hoop op democratie is en als ze willen blijven zich moeten conformeren naar de Chinese staat. Een situatie waar Chinese diaspora maar al te bekend mee is.
Begrijp goed dat dit opinie is. Lees andere artikelen over artikel 23 om je opinie te verrijken:
Of luister naar onze podcasts over:
Dit artikel is geschreven door Theoootje. Een Nederlandse zeeuw die al meer dan 10 jaar in China werkt en woont. En een van de podcast hosts is van Uit China. Een China gerelateerde podcast die je hier kunt vinden. Hij heeft ook een youtube kanaal waar hij informatieve filmpjes maakt over China.
En vandaag op 1 Juli 2020, een feestdag in Hong-Kong vanwege de overdracht, van UK naar CN. Is deze wet doorgevoerd. Heftig! Demosisto de partij voor de democratie is al zo goed als opgeheven.