De Chinese Cito toets

Het heet de Gaokao (letterlijk hoog examen) en is niet zoals de Cito toets in Nederland. In Nederland heb je heel het jaar testen die meewegen. Aan het einde van het jaar is het advies van de leraar het belangrijkst, hij weet immers beter hoe gemotiveerd het kind is, hoe goed de testen tussendoor zijn gegaan en hoeveel talent hij of zij heeft. Een leraar zal een geschikt niveau voor de student kiezen, iets wat hem of haar uitdaagt, maar niet te hoog waarin de student niet kan meekomen. We willen het beste voor onze kinderen. De Cito toets is additioneel om de beslissing van de leraar te bevestigen en de kwaliteit van het onderwijs te toetsen.

Vorige week was het weer zover in China en iedereen neemt het heel serieus. Constructie wordt stilgezet, dansgroepjes dansen zonder of met heel zachte muziek, kroegen houden het stil. De concentratie mag niet verstoord worden. In overstroomde gebieden werden speciale bruggen gebouwd zodat de kinderen naar school toe konden. Heel de natie kijkt gespannen toe.

In China komt alles op de Gaokao aan, niet het advies van de leraar, niet de testen die je in de voorgaande maanden hebt gedaan. De leraren zijn makkelijk om te kopen, rijke studenten zullen een beter advies krijgen en hun resultaten in voorgaande testen worden naar boven bij geschroefd. In China heeft de leraar geen zeggenschap over op welk niveau het kind zit. De Gaokao is het moment om te knallen en je hele toekomst hangt ervan af. Examenvrees moet je niet hebben in China. Je mag overigens wel het jaar daarop weer meedoen als je niet tevreden bent met je score.

(gaokao examen)

China heeft dankzij het Confucianisme al honderden jaren een systeem met een centraal examen. Zelfs in de oudste tijd was er het keizerlijke examen voor overheidsfunctionarissen. Deze test was voor iedereen toegankelijk, jong en oud. Je moest onderwezen zijn en een aanbeveling krijgen van de lokale overheid. De testen werden onafhankelijk gecontroleerd, iedereen zat in zijn eigen hokje en er werd echt alles gedaan om de testen zo eerlijk mogelijk te laten verlopen. De resultaten waren publiek en goede scores betekende eeuwige roem en slechte scores schande voor de familie. Zelfs in een dorp vlakbij waar ik woon is men trots op de voorouder die een hoge score had in het keizerlijk examen, er is een altaar met een standbeeld aan hem gewijd. Dit keizerlijke examen had een groot voordeel, zelfs de armere families uit verre hoeken van het keizerrijk, konden hieraan deelnemen als hun kind slim, talentvol en onderwezen was.

Dit centrale examen zorgt ervoor dat alles is gefocust op het behalen van de test. In China is onderwijs, naschoolse opvang, allerlei soorten bijlessen, privé tutoren een massa industrie. Gezinnen geven een groot gedeelte van hun inkomen hieraan uit. Hoewel de testen het hele jaar door niet meewegen met het eindresultaat, zijn ze een voorbereiding op het echte werk.

De Gaokao is niet alleen belangrijk voor het bepalen van het niveau, maar ook voor het bepalen naar welke universiteit je mag. In China zijn er grote verschillen in kwaliteit tussen verschillende universiteiten. De beste zitten in Beijing, Shanghai, Nanjing en Guangzhou. Hier toegelaten worden is een ticket tot succes. Als je op je CV hebt staan dat je bent afgestudeerd als ingenieur op de universiteit van Lutjebroek, helaas die telt niet mee.

(keizerlijke examen)

Net zoals het keizerlijke examen in voorgaande dynastieën is de gaokao een kans om de sociale ladder te beklimmen. De overheid doet alles in zijn macht om alles zo eerlijk mogelijk te laten verlopen. Maar omdat er zoveel vanaf hangt zijn er ook ouders die bereid zijn om alles te doen om hun kind op een goede universiteit te krijgen.

Dit jaar kwam in het nieuws dat er identiteit vervalsing werd gepleegd om goede scores te halen. Het is een zeer pijnlijke zaak waar kinderen hun goede toekomst werd ontzegd, de toegang tot hun droom universiteit geblokkeerd en door iemand anders gestolen. Voordat de scores op de post gingen werden deze onderschept en zorgde de ouders met connecties ervoor dat hun kind de identiteit aannam van de student die een hoge score had. Dit kwam aan het licht toen Chen Chunxiu online ging checken en erachter kwam dat ze 16 jaar geleden al naar de universiteit was gegaan, dezelfde naam, maar een ander persoon, met een veel lagere gaokao score. Dit heeft tot veel verontwaardiging geleid en de betrokken mensen zijn gestraft, maar het verleden kan niet ongedaan gemaakt worden. In 1 provincie zijn 242 soortgelijke gevallen ontdekt, vaak werd de identiteit van kinderen van arme gezinnen gestolen door zakenmensen met goede connecties met de politie en schoolhoofden.

In een samenleving dat meer gebruik maakt van connecties, steekpenningen en gunsten, is de gaokao nog steeds de beste oplossing. Zelf zou ik de testen meer spreiden over het jaar, zodat je een meer gewogen resultaat krijgt. In Nederland zijn we meer op de natuur van het kind gericht, niet iedereen hoeft een boekenworm te zijn, sommige mensen zijn beter met hun handen, anderen meer creatief, iedereen heeft zijn talent en we moeten die talenten ontplooien en niet betekenisloze punten scoren. Toch is er iets te zeggen voor het Chinese systeem in vergelijking met bijvoorbeeld Engeland en Amerika. In deze westerse landen is de toegang weggelegd voor de rijkeren. De sociale mobiliteit wordt hierdoor minder.

Concluderend kunnen we zeggen dat we blij moeten zijn met het onderwijssysteem in Nederland, waar we in moeten blijven investeren en de onderwijzers goed betalen, zodat we de kwaliteit hoog kunnen houden en de toegang eerlijk.

Dit artikel is geschreven door Theoootje. Een Nederlandse zeeuw die al meer dan 10 jaar in China werkt en woont. En een van de podcast hosts is van Uit China. Een China gerelateerde podcast die je hier kunt vinden. Hij heeft ook een youtube kanaal waar hij informatieve filmpjes maakt over China.

Theoootje en Martin hebben eerder al een podcast gemaakt waarin ze de verschillen bespreken tussen het Nederlandse onderwijs en het Chinese onderwijs. Die kunt u hier vinden.