De lopende doden door Liao Yiwu

De schrijver Liao Yiwu is een criticus van de Communistische Partij en zoals altijd, wordt daar een prijs voor betaald. Zijn activisme begon in 1989, de tijd van de studenten protesten in Beijing. Hij schreef en zong een aantal protest gedichten, welke populair werden onder de bevolking. In 1990 werd hij opgepakt en zat 4 jaar gevangen. Hij gebruikte zijn tijd in de gevangenis om door te gaan met schrijven. Hij verzamelde verhalen door gevangen te interviewen. Later als hij vrijkomt, heeft hij niet het CV om een goede baan te vinden en belandt onderaan de sociale ladder. Dat circuit geeft hem nog meer kansen om bijzondere mensen te interviewen die veel hebben meegemaakt.

Zijn boek bestaat uit allemaal korte verhalen, sommige triest, andere luguber, soms vulgair en dan weer bizar. Dit maakt het een interessant boek om te lezen. De rode draad blijft zijn kritiek op de overheid, de vele beleidsbesluiten van de CCP welke in onze Westerse ogen bizar zijn, hebben China grote sociale, psychologische en economische schade berokkend. Het begint met de herverdeling van land in de jaren 50, dan de grootscheepse vervolging van kapitalisten, landeigenaren en intellectuelen. Daarop volgt de grote sprong voorwaarts, wat uitmondt in een verschrikkelijke hongersnood in de jaren 60. Dan komt de culturele revolutie in de jaren 70, waar een tweede keer alle leraren en intellectuelen worden vervolgd. Het lijkt niet op te houden, tot de laatste verhalen van mensen die eind jaren 80 in de studenten protesten worden vermorzeld en Falun Gong aanhangers welke in de jaren 90 aangepakt worden. Al deze acties betekenen vervolging, martelingen en armoede waar vaak hele gezinnen aan ten onder gingen.

In de afgelopen 20 jaar zijn veel van deze schokkende gebeurtenissen in China vergeten. Het zijn beladen onderwerpen welke niet graag besproken worden door het volk zelf. De overheid onderdrukt uiteraard iedere negatieve uiting over dit verleden, zeker als die publiek wordt geuit of op Chinese sociale media. Het is nu vooruitkijken naar de herrijzenis van China en hoe welvarend iedereen is. Daarom wordt Liao Yiwu gecensureerd in China. Dit maakt het een belangrijk historisch document, waarvan we moeten leren om ervoor te zorgen dat de historie en het lijden zich niet blijft herhalen.

Helaas, in China blijven de zuiveringen komen, hoewel de Westerse media en politiek daar tegenwoordig minder ruchtbaarheid aan geven vanwege economische belangen zijn er in 2015 nog 200 mensenrechtenactivisten opgepakt, beter bekend als de 709 crack down. In 2017 worden miljoenen Oeigoeren in detentiekampen opgesloten, in de strijd tegen terrorisme. In 2020 krijgt de Hongkong politie verregaande bevoegdheden en word er een speciale afdeling opgezet om wederom terrorisme en separatisme te bestrijden. Dit zal ook snel lijden tot massa arrestaties en vervolging.

Liao Yiwu zijn boek laat de mensen spreken. Voor het grootste gedeelte zijn de geïnterviewde aan het woord met af en toe een vraag van Liao. Geen persoon is hetzelfde, je reist door de tijd, door rangen en standen, je ontmoet voor- en tegenstanders, jong en oud, feng-shui meesters en migranten arbeiders en….. je ontmoet de lopende doden.

Dit artikel is geschreven door Theoootje. Een Nederlandse zeeuw die al meer dan 10 jaar in China werkt en woont. En een van de podcast hosts is van Uit China. Een China gerelateerde podcast die je hier kunt vinden. Hij heeft ook een youtube kanaal waar hij informatieve filmpjes maakt over China.